YÜCEL TANYERİ

Ben, Yücel Tanyeri
Duydum ki merak ediyormuşsunuz,
Hususi hayatımı,
Anlatayım:
Evvela hekimim, yani
Büyücü falan değilim.
Burnum var, kulağım var,
Pek biçimli olmamakla beraber.
Lojmanda otururum,
Üniversitede çalışırım.
Ne başımda bulut gezdiririm,
Ne sırtımda mühr-ü nübüvvet.
Ne İngiliz kralı kadar
Mütevaziyim,
Ne de Celâl Bayar'ın
Sabık ahır uşağı gibi aristokrat.
Ispanağı çok severim
Puf böreğine hele
Biterim
Malda mülkte gözüm yoktur.
Vallahi yoktur.
Orhan Veli ile Melih Cevdet'tir
En sevdiğim şairler.
Bir kızım vardır,
İki de torunum pek muteber;
İsmini söyleyemem
Çiçekle uğraşanlar bulsun.
Ehemmiyetsiz şeylerle de uğraşırım,
Ne bileyim,
Belki daha bin bir huyum vardır.
Amma ne lüzum var hepsini sıralamaya.
Onlar da bunlara benzer...


Beni, benden iyi anlatan Orhan Veli'ye teşekkürlerimle...

24 Mart 2018 Cumartesi

DOKTOR VAGONU...



1914-18 yılları arasında.
I. Dünya Savaşı sırasında.
Almanya'da çok sıklıkla.
İhtiyaç oldu Sağlık Vagonlar'ına...

Binlerce asker yaralısı.
İlk tedavisini bu vagonlarda aldı.
Yaralılar bir süre burada bakıldı.
Bir kısmı da bu Vagonlarla hastaneye taşındı...

I. Dünya Savaşı bitmişti.
Türkiye yeni bir idare biçimine geçmişti.
Cumhuriyet kurulmuştu.
Devlet yeni yeni yapılanıyordu...

1926 yılıydı.
Geleceğe umutla bakılıyordu.
Cumhuriyet kurulalı henüz 3 yıl olmuştu.
TCDD daha yeni kurulmuştu...

1926 yılında.
3 vagon ısmarlandı Almanya'ya.
İki tanesi Eğitim Vagonu'ydu.
Bir tanesi de Sağlık Vagonu...

Bir sene sonra, 1927 yılında. 
Eğitim Vagonları'yla. 
Ve demiryolları aracılığıyla.
Aydınlatılmaya başlanmıştı yurttaşlar kasabalarda...

Afişler, kitaplar vardı bu vagonlarda.
Görevli bir Eğitim Heyetinin konuşmalarıyla.
Pratik sağlık ve yurttaşlık bilgileri.
Sunuluyordu filmlerle, afişlerle halka...

Cumhuriyet'in ilk yıllarında.
TCDD'na gelen üçüncü Vagon da.
Ayrılmıştı Halk Sağlığı'na.
Sıhhiye Vagonu adıyla...

Bu vagonlar mükemmel bir düzenlemeyle.
Hekim muayene odası, Ameliyathane'siyle.
İlaç odası ve 8 yataklı Revir'iyle.
Sağlık hizmeti vermekteydi gurbette...

Yıllarca çalıştı bu Vagon.
Bir Hemşire ve bir Doktor'la.
1930'lardan 1980'li yılları arasında.
Yurdun en ücra Tren İstasyonları'nda...

Hastalar bakıldı, ilaçları verildi.
Muayeneler yapıldı, tedavileri gerçekleştirildi.
Revirde hastalar yatırıldı, ameliyat edildi.
Kilometrelerce yollar gidildi...

Halka sağlık hizmeti vermenin yanında.
Demiryolu kazalarında.
İlkyardım olarak da.
Görev veriliyordu Doktor Vagonu'na...

Bunlardan en önemlisi.
1939 Erzincan Depremi'ydi.
Gülhane Hastanesi Askeri Tıp Hekimi.
Yzb. Necmi Ayanoğlu bu vagonda görevliydi...

1940 yılının ilk günlerinde.
Sağlık Vagonu 3 kişilik ekibiyle.
Görevlendirilmişti yaralı depremzedelerin. 
Bakım ve tedavisiyle...

Gece-gündüz çalıştılar.
Yaralıları Vagonun revirinde yatırdılar.
Kırıkları, çıkıkları onardılar.
Kesileri diktiler, ameliyatlar yaptılar...

Sağlık Vagonunun faydaları görülünce.
20 vagon daha imal edildi DDY yönetimince.
Bunlar da dağıldı yurdun dört köşesine.
Sağlık hizmeti götürüldü ulaşılamayan yörelere...

1980 yılından sonra.
Karayolları ağı gelişince tüm yurtta.
İlgi azaldı haliyle bu Vagonlara.
Ve çürümeye bırakıldı bunlar küçücük istasyonlarda...

Kimse ilgilenmedi bu Vagonlarla.
Paslanıp, bakımsız kaldılar geçen yıllarda.
Sonunda döndü bu vagonlar hurda'ya.
Birer birer yokoldular kayıtlarda...

Son bir tanesi fark edildi Uşak'da.
Uşak'ın Banaz kazası'nda.
Büyük Oturak İstasyonu'nda.
Harap biçimde yalnız başına...

TCDDY harekete geçti.
Orhan Beşikçi'nin dikkatini çekti.
İzmir Tabip Odası ilgilendi, destekledi.
Vagon hızla restore edildi, eski haline getirildi...

Bu yıl 14 Mart Tıp Bayramı'nda.
Bir buharlı Lokomotif arkasında.
Çekilerek getirildi İzmir'de Basmane Garı'na.
Ve vagon yeniden görücüye çıktı 27 yıl sonra...

Bu 90 yıllık bir Sağlık Vagonu.
Gezmiş tüm Anadolu'yu.
Sağlık ulaştırmış gidilemeyen yörelere.
3-5 kişilik ekibiyle kim bilir nerelere...


Doktor Vagonu Fotoğrafları:

.

14 Mart 2018 Çarşamba

HOCALARIMIZ-2...



Hacettepe'de.
Tıp Fakültesi'nde.
Okumuştuk 1960'lı senelerde.
Gençliğimizde...

Yeni yeni dönüşüyordu Hacettepe.
50 yıl öncesinde.
Sağlık Bilimleri Fakültesi'nden.
Bir Üniversite'ye...

Mezun olurken bir Yıllık yapmıştık.
Hocalarımızın fotoğraflarını çekmiştik.
Onları Yıllığımıza koymuştuk.
Güzel bir Albüm oluşturmuştuk...

O Hocalarımızı anlatmıştım.
Hocalarımız iken fotoğraflarını koymuştum.
Bloğumda, bir 14 Mart'ın ardında.
2011 yılında:

Aradan çok uzun zaman geçti.
Hocalarımızın çoğu ebediyete kavuştu.
Geriye iki elin parmakları.
Sayısında Hocalarımız kaldı...

Hepsinin de üzerimizde emekleri çoktu.
Bu değerli Hoca grubu.
Bizleri yetiştirdiler.
Bizlere de Hocalık onurunu tattırdılar...

Ama onlar da Tıp öğrencisiydi.
Bir vakitlerde.
İstanbul'da, Ankara'da, İzmir'de.
Tıp Fakültelerinden birisinde...

Onlar da 6 yıl dirsek çürütmüştü.
Amfilerde, dersliklerde.
Stajlarda kliniklerde.
Beyaz önlükleriyle...

Kim bilir ne sıkıntılar çekmişlerdi.
Nice imtihanlardan geçmişlerdi.
Sonunda 6 yıl bitmişti.
Stajyerler Albümü'nde kendilerine yer verilmişti...

İşte bu Hocalarımızın Hekim olmadan önceki.
Fotoğraflarına ulaştım 22-23 yaşlarındaki.
Farklı Stajyer Albümleri'ndeki.
Çeşitli yıllar ve Üniversiteler'deki...

Yavuz Renda'lar, Kalbiye Yalaz'lar.
Muharrem Köksal'lar, Yılmaz Sanaç'lar.
Eflatun Gökşin'ler, Faruk Özer'ler.
Behiç Tüzmen'ler, İzzet Berkel'ler.
Tüm gençlikleriyle Albümlerinde idiler...

Hepsinin fotoğrafını bulmak mümkün olmadı.
Bazı Albümlere hiç ulaşılamadı.
Bir kısmı belki fotoğrafını vermedi.
Belki de bazısının Albümü bile yoktu...

Albümlerde Fotoğrafı olanlar.
Çok gençlerdi, çok deneyimsizlerdi.
Yaşamın onlara neler getireceğinden habersizlerdi.
İlerleyen zamanda da bizleri eğiteceklerdi...

Haliyle onların da Hocaları vardı.
Onlar da Hocalarından dersler almışlardı.
Geldiğinde de zamanı.
Edindikleri bilgilerini bizlere aktarmışlardı...

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi.
1947 yılı Albümü'nde Hocaları.
Rektör Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu'nun yazısı.
Hepsine ve her birimize örnek bir yazıydı...


Hocalarımızın Mezuniyet öncesi Fotoğrafları:
.

12 Mart 2018 Pazartesi

BİR SÜLÜK ANISI...




Hacettepe'de KBB Asistanlığımın ilk yılı.
Yıllardan 1970 veya 71 olmalı.
Bölüm 43’de çömez (en kıdemsiz) Asistanım.
Kliniklerde yatan hastaların Konsültasyonlarını Serviste yapıyoruz.
Akşam üzeri Pediatriden 1 veya 2 yaşında bir bebek getirdiler.
Yanında ebeveynleri yok, bir posta getirmiş.
Burun kanaması olmuş, KBB'a göndermişler.
Ancak geldiğinde burun kanaması filan yoktu.
Durmuştu.
Oldukça da kalın bir dosyası vardı.
Dosyaya şöyle bir baktım.
Bebek derin anemisi (kansızlık) nedeni için yatırılmıştı.
Defalarca tekrarlanmış birçok Hematolojik (kan bilimi) tetkiklerle araştırılmıştı…

KBB hekimleri prensip olarak hastayı tümüyle muayene ederiz.
Yakınması neresinden olursa olsun tüm muayenesini yaparız.
Yani, kulağı ağrıyorsa yalnızca ağrıyan kulağa bakmayız.
Öbür kulağını da görürüz.
Burnuna da bakarız.
Boğazını da özenle inceleriz.
Genzine de bakarız.
Gırtlağını da görürüz.
Boynunu da gözden geçiririz.
Çünkü, tüm bu yapıların biri biriyle anatomik ilişkileri vardır.
Bir bölgedeki hastalığın sebebi, diğer bölgedeki bir nedenden kaynaklanır.
Bu nedenle tüm yapıları gözlemleriz.
İlişkilerini araştırırız.
Bir tek çocuklarda muayene çok zor olduğu için geniz ve gırtlağına bakamazdık.
Ancak, günümüzde artık endoskoplarla oraları da rahatça görebiliyoruz...

Benim gibi deneyimsiz genç Asistanlar daha da özenle muayeneler yapar.
Bebeği sırasıyla muayene ettim:
Kulaklarına baktım normal.
Burnuna dikkatle baktım normal.
Bir kanama odağı filan görünmüyor.
Boğazına da özenle baktım, orası da normal gibi görünüyor.
Tam boğaz muayenesini sonlandıracaktım ki,
Uvulanın  (küçük dilin) arkasından bir şey oynadı gibime geldi.
Nedir bu, deyip biraz daha uzun gözlemledim.
O kahverengi şey yeniden ortaya çıktı ve tekrar kayboldu.
Bir şeyler olduğunu hissettim.
Kıdemlimi çağırdım, durumu ona anlattım.
O da ilk bakışta bir şey göremedi.
Ancak uzun bakmasını söyledim.
O da uzun uzun çocuğun boğazına baktı.
Bu kez o da gördü.
Genizde sülük olabileceğini söyledi.
Bebeğin boğazına % 1 Pantocain (yüzeyel anestetik bir sıvı) sıktık.
Pantocain’in etkisiyle kısa bir süre sonra sülük gevşedi.
Dil basacağı ve bir pensetle sülüğü kolayca alıp, yerinden çıkarttık.
Sülüğü bir kavanozun içine koyduk.
Konsültasyon kağıdına da bebeğin anemisinin (kansızlığının)
nedeninin genzindeki  sülük olduğunu, tedavisinin tamamlandığını yazdık.
Sülüğü de kavanozun içine koyarak canlı biçimde Hekimine gönderdik.
Ertesi gün de çocuğu bir defa daha kontrol edelim istedik...

Ertesi gün çocuk bu kez annesi ile birlikte geldi.
Rahatlamıştı.
Annesine sorduğumuzda kırsal bölgeden geldiklerini öğrendik.
Çalışırken çocuğu çeşme kenarında yatırıp uyuttuklarını,
bu arada kendi işlerine devam ettiklerini ve
çevrede var olduklarını bildikleri sülüğün muhtemelen
o sıralarda boğazına girmiş olabileceği bilgisini aldık...

Hastadan hikaye almanın, muayene yapmanın çok büyük önemi var.
Tetkiklerin bu aşamada fazla bir kıymet-i harbiyesi yok.
Bunlar ancak tanıyı kanıtlamakta, tedavi planlamasında yardımcı olurlar.

O nedenle önce hasta özenle sorgulamalıdır.
Dikkatli, ayrıntılı bir hikaye alınmalıdır.
Sonra da güzel bir muayene yapılmalıdır.
Hastaya yaklaşımın ilk iki önemli adımı bunlardır.
Laboratuar incelemeleri, ayırıcı tanıda Hekime bilgiler verirler...


Muayenenin önemi konusundaki blog yazım:
http://yucel-tanyeri.blogspot.com.tr/2018/01/yeni-hekimlere.html

.

8 Mart 2018 Perşembe

İZMİR DEMİRYOLU MÜZESİ...



kimi gurbete ayarlıdır, kimi sılaya
bazen kavuşmayı çeyrek geçer
bazen beş vardır ayrılığa
neyi gösterir peki, ah neyi
gar saatleri...
                   Mazlum Beyhan, 1999

...............

Osmanlı döneminde.
Anadolu'da ilk demiryolu döşenmesine.
Başlandı İzmir'de.
1850'li senelerde...

Düşünülen hat'tın yapımına.
Karar verilmişti İzmir-Aydın arasında.
İnşaata başlandı 11 Temmuz 1856'da.
Padişah Abdülmecit'in fermanıyla...

Hattın yapımı İngilizler'e verilmişti.
İzmir-Aydın Demiryolları Şirketi.
1.5 milyon Sterlin ile işe girişmişti.
Ama çeşitli güçlüklerle inşaat gecikmişti...

Başka bir İngiliz bu arada.
Başlamıştı başka bir hattın yapımına.
İzmir-Kasaba (Turgutlu) arasında.
1864 yılında...

Edward Price işe hızlı başladı.
İzmir-Kasaba temeli 19 Nisan 1864'de atıldı.
İnşaatın 4 senede biteceği sanılıyordu.
2 sene sonra 1866'da tamamlandı ve hizmete açıldı...

Bu arada 10 yıl önce 1856'da.
Temeli atılan İzmir-Aydın hattı da.
Tamamlandı ve açıldı 1866'da.
Ama ilk hattın yapımından 6 ay sonra...

İki İstasyon binası var İzmir'de.
Birisi Alsancak'ta diğeri Basmane'de.
Yapılmışlar 1860'lı senelerde.
Bu hatların inşa edildiği dönemlerde...

Alsancak İstasyonu'nda.
Yolun hemen karşısında.
Rastlarsınız taş binalara.
İşi yöneten İngilizlerin Lojmanlarına...

Bu binalardan birisi.
Günümüzde artık Demiryolu Müzesi.
150 yıllık eski bir evi.
Yapmışlar 1990'da Müze ve Sanat Galerisi...

Lokomotif ve vagonlardan parçalar.
Düdükler, saatler, armalar, kampanalar.
Santraller, fenerler, lambalar, vagonlar.
Biletler, çantalar, kolluklar, şapkalar...

Armalı tabaklar, çaydanlıklar.
Tabelalar, duyurular, fotoğraflar.
Kimlikler, defterler, reklamlar, efemeralar.
Demiryolu ile ilgili çok şey buradalar...

Yukarıdaki.
Gar Saatleri isimli.
Şiirin şairi.
Mazlum Beyhan toplamış malzemeleri.
Kendisi hazırlamış bu sergiyi.
Kitapları, fotoğrafları, biletleri, defterleri.

Gezmek artık size kalmış bu güzel Müze'yi...


Demiryolu Müzesi İzmir Fotoğraflarım:
https://photos.google.com/share/AF1QipNB-f2bzwYFd-1e31TGwPUCiLV1LIRypFlV1XTE3uFuRlbYSPHv-fMJkVeq1EZfdA/photo/AF1QipNau9qnC9oEwMXjao2MVrlwDaF8WLH_hXV7Xti5?key=UkdvQTNxeDNnLXRyLXNZM1pIOG1nZWstODcyR1N3
.

5 Mart 2018 Pazartesi

ADANA ZİRAAT SERGİSİ...



Türkiye Büyük Millet Meclisi.
3 yıldır görevdeydi.
Cumhuriyet henüz ilan edilmemişti.
Yeni bir Devlet düşünülmekteydi...

Bir ilk düşünceydi.
İzmir İktisat Kongresi.
17 Şubat-4 Mart 1923 tarihleri.
Arasında İzmir'de düzenlenmişti...

"Siyasî ve Askerî zaferler,
Ne kadar büyük olurlarsa olsunlar.
İktisadî zaferlerle taçlandırılmazlarsa.
Meydana gelen zaferler devamlı olamaz"dı...

İşte, yeni Devletin ekonomisi.
İlk kez İzmir'de düşünüldü, gözden geçirildi.
Ve "Misak-ı İktisadî" belgesi.
Burada kabul edildi...

Bu Kongre içinde.
Bir de.
"Numune Meşheri" isimli.
Sergi düzenlenmişti...

Mahmut Esat Bey, İktisat Vekili.
Bunun "Şimdilik İzmir'deki
Ufak mikyasta iptidai ve tecrübevi
Bir numune sergisi" olduğunu söylemişti...

Ardından da müjdelemişti:
"Bursa ve Adana'da biri Sınaî, diğeri Ziraî
İki büyük satış sergisinin tertibi".
İle ilgilendiklerini...

Ve eklemişti:
"Bunlara beynelmilel bir mahiyet verileceğini
Ve memleketimizin ekonomisinin
Hariçle temasa geçirileceğini..."

Cumhuriyet'in kuruluşundan 6 ay sonra.
Beynelmilel Ziraat Sergisi, Adana'da.
Bugün 5 Ocak F. Terim Stadı'nın olduğu yerde.
Kuruldu 50 dönümlük bir alanda...

Bu Sergi 10 Mayıs 1924'te açıldı.
Almanya, Çekoslavakya, Fransa.
İngiltere, Amerika, İtalya, Belçika.
İsviçre, Macaristan ve Hindistan katıldı...

Bir yıldan fazla açık kalan bu Sergiyi.
Binlerce kişi ziyaret etti.
Sergi'de teşhir dışında satışlar da yapıldı.
"Tarla sürme müsabakaları" bile yapıldı...

Gazi Mustafa Kemal'in de katıldığı.
Bu ilk Uluslararası Tarım Fuarı.
Türkiye'de Tarım'a önem verilen ilk atılımdı.
Ülkedeki Ziraat'ın gelişmesinin ilk adımıydı...

Tarım ve Sanayi.
Birlikte yürümeliydi.
Sonrasında da hamleler geldi.
Sanayi ve Ziraat'ta önemli mesafeler kat edildi...

O dönemde Cumhuriyet'in tüm yurttaşları.
"Yerli malı, Yurdun malı.
Her Türk onu kullanmalı".
Prensibine yürekten bağlıydı...

Günümüzde ziraat alanlarımızı harcıyoruz.
Artık, samanı bile dışarıdan satın alıyoruz.
Tarıma dayalı fabrikalarımızı kapatıyoruz.
Dışarıya bağımlı hale geliyoruz...


Türkiyenin ilk Tarım Fuarı Fotoğrafları: (Salt Online'dan alınmıştır)
https://photos.google.com/share/AF1QipPXHf75UqjJO3oisihToCHuTQJmQcmGQBVbWt0-eatu48vinHzikLC-H9M37UMg-Q/photo/AF1QipMFpe63X1uiEGfAjmp99BAN6JOPDMCtl3oo9ETT?key=NXlIVmJMTTg1eV9yd2ZPREx6RHdKNEJkX0lFZTVn


.